Xoắn tinh hoàn: Nguyên nhân và dấu hiệu

Xoắn tinh hoàn là tình trạng phổ biến ở trẻ em và nam giới trong độ tuổi dậy thì. Bệnh khiến nam giới đối mặt với nguy cơ hoại tử tinh hoàn, vô sinh, hiếm muộn, thậm đe dọa đến tính mạng nếu gặp biến chứng nặng. Nắm rõ nguyên nhân và biểu hiện của xoắn tinh hoàn giúp nam giới chủ động thăm khám và điều trị sớm nếu nhận thấy dấu hiệu bất thường tại vùng kín.

Xoắn tinh hoàn là gì?

Xoắn tinh hoàn là hiện tượng cuống tinh hoàn (thừng tinh) bị xoắn quanh trục của nó, gây tắc nghẽn mạch máu nuôi dưỡng tinh hoàn, từ đó làm giảm lưu lượng máu tới cơ quan, gây sưng đau đột ngột.

Xoắn tinh hoàn là tình trạng bệnh cấp cứu về mạch máu, nếu không can thiệp kịp thời trước 6 giờ kể từ khi xuất hiện cơn đau thì tinh hoàn sẽ bị hoại tử và phải phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn. 

Bệnh xoắn tinh hoàn có thể gặp ở mọi lứa tuổi song bệnh phổ biến nhất ở trẻ em và lứa tuổi dậy thì. Theo thống kê, khoảng 60% trường hợp bị xoắn tinh hoàn trong độ tuổi từ 12 – 20 tuổi. Bên cạnh đó, thai nhi trong bụng mẹ có thể gặp hiện tượng xoắn tinh hoàn, khiến trẻ sinh ra bị dị tật tinh hoàn bẩm sinh.

Cách nhận biết xoắn tinh hoàn

Bệnh lý xoắn tinh hoàn làm giảm và ngăn chặn hoàn toàn lượng máu đến tinh hoàn. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến tinh hoàn thiếu máu và tổn thương, thậm chí là hoại tử. Vì thế, nam giới cần nhanh chóng thăm khám khi nhận thấy các biểu hiện dưới đây:

• Đau bìu đột ngột, dữ dội, mức độ đau ngày càng tăng. Cơn đau có thể lan lên bụng theo hướng của thừng tinh hoặc lan xuống đùi.
• Bìu sưng to, đỏ, cảm giác đau nhói khi chạm vào
• Một bên tinh hoàn cao hơn bên còn lại
• Xuất hiện khối u bất thường trong bìu
• Đi tiểu thường xuyên, kèm cảm giác buốt, nóng rát khi tiểu tiện
• Sốt nhẹ, buồn nôn hoặc nôn

Tại sao bị xoắn tinh hoàn?

Đến nay, giới y học vẫn chưa làm rõ nguyên nhân gây xoắn tinh hoàn. Tuy nhiên, các bác sĩ chuyên khoa đã tìm ra một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

• Cấu trúc thừng tinh hoàn bất thường: Tinh mạc bám cao và thừng tinh có cấu trúc bất thường khiến tinh hoàn di động như quả lắc, làm tăng nguy cơ xoắn tinh hoàn. 

• Dây chằng bìu chưa cố định hoàn toàn: Trẻ nhỏ có dây chằng bìu tinh hoàn chưa cố định hoàn toàn khiến tinh hoàn dễ di chuyển và xoay quanh trục tự do, dẫn đến tình trạng xoắn thừng tinh. 

• Yếu tố bẩm sinh: Khi thai nhi phát triển đến tháng thứ 7 của thai kỳ, tinh hoàn của trẻ sẽ dính vào thành bụng và từ từ di chuyển đến thành bìu. Tuy nhiên, một số trường hợp tinh hoàn di chuyển khác thường, ngược lên thành bụng và lan xuống dưới đùi, khiến thừng tinh bị xoắn lại.

• Chấn thương trong tập luyện hoặc sinh hoạt hàng ngày: Nam giới vận động quá mạnh, tập luyện thể dục, thể thao không đúng cách hoặc vùng kín bị va đập mạnh có thể khiến tinh hoàn bị thương tổn, dẫn đến tình trạng xoắn tinh hoàn. 

• Thay đổi nội tiết tố khi dậy thì: Nam giới trong độ tuổi dậy thì là đối tượng có nguy cơ bị xoắn tinh hoàn cao. Nguyên nhân là do trong độ tuổi dậy thì, nội tiết tố thay đổi đột ngột khiến tinh hoàn phát triển nhanh chóng, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

• Mặc đồ bó sát: Nam giới mặc đồ lót chật chội, quần bó sát khiến dương vật và tinh hoàn bị chèn ép, dẫn đến tình trạng xoắn tinh hoàn.

• Nhiệt độ quá thấp: Theo chuyên trang nghiên cứu khoa học Researchgate, tình trạng xoắn tinh hoàn khởi phát khi nhiệt độ không khí thấp dưới 6,9 độ C.

>>> Xem thêm: Cách chữa đau tinh hoàn hiệu quả

Xoắn tinh hoàn có nguy hiểm không?

Xoắn tinh hoàn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được cấp cứu kịp thời. Một số ảnh hưởng xấu phải kể đến như: 

• Tổn thương dương vật nghiêm trọng

Khi thừng tinh bị xoắn lại, con đường vận chuyển máu đến tinh hoàn bị tắc nghẽn, khiến lưu lượng máu giảm. Điều này khiến nguồn oxy và các chất dinh dưỡng cung cấp cho tinh hoàn bị thiếu hụt, gây tổn thương tinh hoàn. Tình trạng xoắn tinh hoàn kéo dài mà không được can thiệp đúng cách sẽ làm hoại tử mô ở vùng cơ quan này. Trong trường hợp bắt buộc, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn để tránh hoại tử lan rộng sang cơ quan khác.  

• Tổn thương lây lan cho bên tinh hoàn còn lại

Khi tinh hoàn bị tổn thương, hệ miễn dịch sẽ tạo ra các kháng thể và protein để chữa lành. Tuy nhiên, quá trình này có thể khiến tinh hoàn bên còn lại bị thương tổn.

• Gây vô sinh, hiếm muộn

Nam giới bị xoắn tinh hoàn không điều trị đúng phương pháp khiến tinh hoàn bị teo dần hoặc hoại tử, thậm chí phải cắt bỏ tinh hoàn. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng, gia tăng nguy cơ hiếm muộn ở các cặp vợ chồng. Nghiêm trọng hơn, nam giới có thể đối mặt với nguy cơ vô sinh nếu cả hai bên tinh hoàn bị xoắn hoặc tinh hoàn bên còn lại bị tổn thương do quá trình chữa lành của hệ miễn dịch.

• Nhiễm trùng huyết

Xoắn tinh hoàn nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng huyết. Nhiễm trùng nghiêm trọng và lan rộng có thể gây tổn thương các cơ quan lân cận, đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Dù biến chứng này rất hiếm gặp nhưng người bệnh không nên lơ là trước căn bệnh này.

Xoắn tinh hoàn có tự khỏi không?

Xoắn tinh hoàn không thể tự khỏi được và người bệnh cần phải đến cơ sở y tế chuyên khoa để điều trị. Theo bác sĩ chuyên khoa, nếu dòng máu nuôi dưỡng tinh hoàn bị tắc nghẽn quá 6 giờ, mô tinh hoàn có nguy cơ bị hoại tử, khiến tinh hoàn bị thương tổn nghiêm trọng. Lúc này, nam giới cần tiến hành phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn đảm bảo an toàn cho tinh hoàn bên còn lại.

Tuy nhiên, nếu nam giới điều trị xoắn tinh hoàn trong vòng 4 – 6 giờ kể từ khi có triệu chứng đau, bệnh nhân sẽ không cần phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn. Do đó, nam giới nhận thấy dấu hiệu đau tinh hoàn cần nhanh chóng thăm khám và điều trị kịp thời.

Xoắn tinh hoàn có vô sinh không?

Nam giới bị xoắn tinh hoàn nếu không điều trị kịp thời thì sẽ có nguy cơ phải cắt bỏ tinh hoàn. Sau khi bác sĩ loại bỏ một tinh hoàn, tinh hoàn vẫn có khả năng sản xuất đủ tinh trùng để thụ thai. Tuy nhiên, những người từng bị xoắn tinh hoàn thường có số lượng tinh trùng thấp hơn người bình thường. Một số trường hợp tinh hoàn bên còn lại bị lây lan thương tổn, khiến số lượng và chất lượng tinh trùng giảm sút. Đây là nguyên nhân khiến nam giới đối mặt với nguy cơ vô sinh, hiếm muộn.

Phương pháp điều trị xoắn tinh hoàn

Hiện nay, phẫu thuật là phương pháp điều trị xoắn tinh hoàn tốt nhất. Phương pháp này không phức tạp, ít xâm lấn, giải quyết hiệu quả tình trạng tắc nghẽn mạch máu, giúp khôi phục con đường vận chuyển máu đến bìu. Khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ dùng dụng cụ y tế chuyên dụng để rạch một đường nhỏ ở bìu rồi tiến hành tháo xoắn. Sau đó, bác sĩ sẽ khâu cố định tinh hoàn vào đúng vị trí trong bìu, hạn chế tối đa tình trạng xoắn thừng tinh.

Theo bác sĩ chuyên khoa, phẫu thuật tháo xoắn thừng tinh cần được tiến hành càng sớm thì tỷ lệ thành công càng cao. Trường hợp tháo xoắn tinh hoàn trước 6 giờ, tỷ lệ thành công khoảng 90 – 10%. Nếu nam giới thực hiện phẫu thuật sau 12 – 24 giờ, cơ hội thành công giảm xuống chỉ còn 10%. Lúc này, nam giới cần tiến hành phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn đảm bảo an toàn cho tinh hoàn bên còn lại. 

Xoắn tinh hoàn là tình trạng khẩn cấp. Nam giới bị xoắn tinh hoàn cần tiến hành điều trị càng sớm càng tốt để hạn chế nguy cơ gặp biến chứng nguy hiểm. Do đó, anh em cần thận trọng với biểu hiện đau tinh hoàn, không nên chủ quan tự chữa trị tại nhà mà cần đến cơ sở y tế chuyên khoa thăm khám và can thiệp kịp thời. Nếu còn điều gì thắc mắc về bệnh lý xoắn tinh hoàn, bạn đọc có thể Click “TẠI ĐÂY” hoặc liên hệ trực tiếp đến HOTLINE: 0971 989 152 để được tư vấn nhanh chóng.